TARİHÇE:
Hınıs adı Arapça HISN yani Kale kelimesinden gelmektedir. 1910'lara kadar ismi hinis olarak geçmekte bundan öncesinde bizans döneminden önce yaşamış bir kavime ait yazıta göre ise kıns (bir rivayete göre ise huns) olarak geçmektedir

Hınıs ilçesi m.ö. 1400 yıllarında bir Ermeni Beyliği iken zapt edilmiştir.Uzun süre İranlıların egemenliğinde kalan Hınıs Bizanslıların eline geçmiş ve1071 yılında Selçuklu Hükümdarı Alparslan ın Malazgirt zaferi ileSelçukluların idaresine geçmiştir.

Anadolu Selçukluların son zamanlarında İranlılar Hınıs ı ikinci kezelegeçirmişler bu devrede İranlılar tarafından Hınıs Kalesi yapılmıştır.Osmanlı İmparatorluğunun yükselme devrinde İranlılardan alınmıştır. Osmanlıimparatorluğu devrinde iki defa Mutasarıflıkla idare edilmiştir.

Kısa bir süre Rus işgalinde kalmış ise de 14 Mart 1918 tarihindedüşman işgalinden kurtulmuştur.

HINIS KÖYLERİ :

1. Acarköy, 2. Akbayır, 3. Akçamelik, 4. Akgelin, 5. Akgöze, 6. Akören, 7. Alaca, 8. Alagöz, 9. Alınteri, 10. Alikırı, 11. Altınpınar, 12. Arpadere, 13. Avcılar, 14. Başköy, 15. Bayırköy, 6. Bellitaş, 17. Beyyurdu, 18. Burhanköy, 19. Çakmak, 20. Çamurlu, 21. Çatak, 22. Çilligöl, 23. Dağçayırı, 24. Demirci, 25. Derince, 26. Dervişali, 27. Dikili, 28. Divanhüseyin, 29. Elbeyli, 30. Elmadalı, 31. Erence, 32. Esenli, 33. Göller, 34. Güllüçimen, 35. Gürçayır, 36. Güzeldere, 37. Hayran, 38. Ilıca, 39. İsmail, 40. Kalecik, 41. Karaağaç, 42. Karabudak, 43. Karamolla, 44. Kazancı, 45. Ketenci, 46. Kızılahmet, 47. Kısmusa, 48. Kongur, 49. Meydanköy, 50. Mezra, 51. Mollacelil, 52. Mollakulaç, 53. Mutluca, 54. Ortaköy, 55. Ovaçevirme, 56. Ovakozlu, 57. Parmaksız, 58. Pınarköy, 59. Saltepe, 60. Sıldız, 61. Söğütlü, 62. Sultanlı, 63. Suvaran, 64. Şahabettinköy, 65. Şahverdi, 66. Şalgamköy, 67. Tanır, 68. Tapuköy, 69. Taşbulak, 70. Tellitepe, 71. Tipideresi, 72. Toprakkale, 73. Toraman, 74. Uluçayır, 75. Uyanık, 76. Ünlüce, 77. Yamanlar, 78. Yaylakonak, 79. Yelpiz, 80. Yeniköy, 81. Yeşilyazı, 82. Yolüstü

HINIS COĞRAFİ YAPI

 Hınıs ilçesi Erzurum ilinin güneyinde engebeli ve çevresi dağlarla kaplı 1720 rakımlı ova üzerinde kurulmuştur. Bölgenin etrafı yüksek dağlarla çevrilidir. Bu dağlar batıda Bingöl dağları, güneyde Akdoğan dağları doğuda Ak dağları, kuzeyde Kanca dağları ve Karya dağı ile çevrilidir. Bu dağlarla bilhassa Bingöl dağları üzerinde yayla ve platolar mevcuttur. Arazi genellikle çıplak bir görüntüye sahiptir. Tarım alanları azdır. Yağışlı havalarda çamur ve kaygandır. İlçede en yüksek rakım Bingöl dağları üzerindeki KOF tepesidir. (3070 m) Ak dağlar (2953 m) Akdoğan dağı (2879 m) Kulluca tepesi (2754 m) en düşük rakım ise Hınıs ve çevresi olup ilçenin tamamının rakımı (1650 m) civarındadır.